już po wszystkim
  • Sto pierwszy raz, dawniej też: setny pierwszy raz
    13.03.2019
    13.03.2019
    W Latarniku Henryka Sienkiewicza jest zdanie Zepchnięty sto razy, rozpoczynał spokojnie swoją podróż po raz setny pierwszy. Na winietach przedwojennych gazet znajdują się informacje w rodzaju rok setny dwudziesty trzeci. Czy to znaczy, że taka forma liczebnika porządkowego była kiedyś poprawna?
  • surjekcja czy suriekcja?
    12.11.2007
    12.11.2007
    W encyklopedii zamieszczonej na Państwa stronie WWW zanotowane są hasła surjekcja i iniekcja, w tym drugim przypadku jest jeszcze wariant injekcja. Zapis przez J wydaje mi się niepoprawnym spolszczeniem, jednak w uzusie surjekcja nieznacznie przeważa nad suriekcją (wg Google – 1,110 do 976). Który z tych wariantów jest „lepszy” – suriekcja czy surjekcja?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam,
    Jakub Szymczak
  • Szanowna Pani, …
    9.02.2005
    9.02.2005
    Moje pytanie dotyczy słynnego powitania Szanowni Państwo. Jaki znak interpunkcyjny powinniśmy stosować po tym zwrocie: przecinek, wykrzyknik, czy też nie stosować nic? A w konsekwencji czy dalszą część listu piszemy z małej czy z wielkiej litery?
    Pozdrawiam serdecznie,
    AK
  • śmiałe spolszczenia w języku potocznym

    10.05.2012
    10.05.2012

    Witam Państwa,

    coraz częściej spotykam się na forach internetowych z fonetycznym zapisem (czy poprawnie to ująłem?) angielskich wyrazów, np. lajtowe, hejtować, jutubowy, niusy, skriny, dizajn itd. itp.). Czy są to formy dopuszczalne, a jeśli nie to jakie warunki muszą one spełnić, aby nie były one postrzegane tylko jako zwroty potoczne, ale również jako część akceptowalnego uzusu językowego?

    Serdecznie dziękuję za odpowiedź.

    Paweł M. a.k.a. Personidas.

  • Takie buty!
    16.01.2018
    16.01.2018
    Jak powinno się powiedzieć – buty z Geoxu czy buty z Geoxa?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • tato
    12.05.2012
    12.05.2012
    Tato – po raz bodaj trzeci. Podoba mi się to słowo, wolę je [!] używać niż tata. Mickiewiczowskie tęsknić do tata ujmuje mnie już szczególnie, tylko – jak to odmienić w każdym przypadku językiem z epoki? Zgaduję więcej niż jestem pewien: lp M: tato, D: tata, C: tacie, B: tata, N: tatem, Ms: tacie, W: tato; lm M: tatowie, D: tatów, C: tatom, B: tatów, N: tatami, Ms: tatach, W: tatowie.
    Pozdrawiam wszystkich członków Poradni
    Marcin – stały czytelnik
  • Ten pan łamie ustawę o języku polskim?
    28.06.2015
    28.06.2015
    Dzień dobry Państwu!
    Mateusz Borek (Polsat) wykreował pojęcia: „Zawodnik jest pod formą”, czyli że nie ma jej, jest bez niej, gra miernie a nawet źle; „Zawodnik jest pod grą”, czyli że jest aktywny, ma tzw. ciąg na bramkę itp.; „Zawodnik jest pod piłką”, czyli że jest przy niej, w jej posiadaniu. Czy jeśli formy te nie są poprawne, to pan ten łamie ustawę o języku polskim?
    Pozdrawiam serdecznie
  • terminologia beseballowa
    29.06.2014
    29.06.2014
    Witam.
    Jako że baseball nie jest w Polsce zbyt popularny, a terminologia z tej dziedziny sportu funkcjonuje głównie w języku angielskim, chciałem zapytać o poprawną odmianę słów typu single, double, triple, strikeout. Czy należy odmieniać je z apostrofem, np. „Zawodnik zaliczył (l. poj.) single'a / double'a/ triple'a”, Zawodnik zaliczył ileś (l. mn.) single'ów / single'i, double'ów / double'i, triple'ów / triple'i, strikeoutów”, czy raczej pozostaną one nieodmienne?
    Pozdrawiam serdecznie
  • Terminologia matematyczna

    30.12.2023
    30.12.2023

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie od jakiegoś czasu problem tłumaczenia dwóch terminów na polski z angielskiego. Pierwszym jest „extremal combinatorics”. Po polsku widziałem to głównie jako „kombinatorykę ekstremalną”, co jest bardzo przyjemnym określeniem, ale gdy się nad tym chwilę zastanowię, to chyba niestety powinna być „kombinatoryka ekstremowa”. Czy tak jest rzeczywiście i czy można by to nagiąć?

    Drugim jest „categorification”. Jest słowo „kategoryfikacja”, ale nie podoba mi się skojarzenie ze słowem 'klasyfikacja', które jest trochę nietrafione. Czy poprawny jest neologizm 'ukategoryjnienie', przez analogię do 'uzwarcenia' („compactification”)?

    Pozdrawiam

    M. Mehl

  • Transmisja na żywo

    2.01.2022

    Szanowni Państwo, ręce mi opadają gdy Facebook i inne serwisy społecznościowe piszą o „transmisji na żywo”. W szkole uczono mnie, że transmisja sama w sobie jest na żywo, a po niej pozostaje ewentualnie retransmisja. Czy „transmisja na żywo” wciąż jest błędnym określeniem? Mnie ono drażni, tym bardziej, że piszą o niej teraz chyba już wszyscy, łącznie z dziennikarzami.


    Pozdrawiam,

    Kamil Wróblewski

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego